
چیپست مادربرد؛ قلب تپنده پردازش دادهها
یکی از مهمترین اجزای مادربرد، چیپست (Chipset) است که نقشی کلیدی در عملکرد و سرعت کامپیوتر ایفا میکند. در مادربردهای اولیه مجهز به پردازندههای پنتیوم، تعداد زیادی تراشه وجود داشت که اگرچه قدرت زیادی به دستگاه میدادند، اما فضای زیادی اشغال کرده و زمان انتقال دادهها را افزایش میدادند. چیپستها با کاهش تعداد تراشههای پراکنده و یکپارچهسازی آنها، انقلابی در طراحی مادربردها ایجاد کردند. در ادامه، چیپستها و اهمیت آنها در دستگاههای مدرن را بررسی میکنیم.
چیپست چیست؟
چیپست، مجموعهای از تراشههای مجتمع است که عملکردهای مختلفی را بر عهده دارند. وظیفه اصلی این قطعه، کنترل و مدیریت بخشهای مختلف سختافزار مادربرد است. در گذشته، تراشههای متعددی وظایف جداگانهای را انجام میدادند، اما امروزه تمامی این عملکردها در چیپستها متمرکز شدهاند.
چیپستها چه کاری انجام میدهند؟
در مادربردهای قدیمی، تراشههای مختلف وظایف گوناگونی مثل کنترل موس، کیبورد و سایر ورودیها را انجام میدادند. اما چیپستهای مدرن تمامی این تراشهها را در خود جای دادهاند. این چیپها به دو دسته تقسیم میشوند:
-
چیپ شمالی: وظیفه مدیریت پردازشهای سریع مانند ارتباط پردازنده (CPU)، حافظه رم و کارت گرافیک (GPU) را بر عهده دارد.
-
پل جنوبی: مسئول کنترل بخشهای کندتر مانند USB، SATA و ارتباطات شبکه است.
چرا مادربردهای جدیدتر فقط یک چیپ دارند؟
در مادربردهای مدرن، چیپ شمالی با پردازنده (CPU) ادغام شده است. این تغییر، نیاز به گذرگاههای انتقال داده (BUS) را از بین برده و سرعت پردازش و عملکرد کلی دستگاه را بهبود بخشیده است.
محل قرارگیری چیپ مادربرد
چیپ مادربرد معمولاً در نزدیکی پردازنده قرار دارد و از نظر ظاهری مربعی شکل است. پایههای اتصال فلزی آن در زیر قطعه قرار گرفتهاند. در مادربردهای پنتیوم 4، چیپ شمالی زیر CPU و پل جنوبی در امتداد آن، نزدیک به درگاههای USB و SATA قابل مشاهده است. معمولاً چیپست با یک هیتسینک فلزی پوشانده شده تا گرما را دفع کند.
تعویض و تعمیر چیپست
مشکلات لپتاپها در بسیاری از موارد مربوط به چیپستهاست. خرابی چیپست میتواند عملکرد دستگاه را مختل کند. اگر نیاز به تعمیر یا تعویض چیپست دارید، پیشنهاد میکنیم از متخصصان معتبر کمک بگیرید. خدماتی مانند ریبال (Reballing) نیز در موارد خاص برای رفع اشکالات چیپست انجام میشود.